ΣΑΒΒΑΤΟ..
με μουσική



TO ΕΥΡΩ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙ..

EDWARD HABAS / REUTERS


O Mπεν Μπερνάνκι είναι ο τελευταίος εξέχων οικονομολόγος που διατυπώνει μια αρνητική άποψη για την Ευρωζώνη. Με την ιδιότητα του διακεκριμένου συνεργάτη στο Ινστιτούτο Brookings, ο πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) εκφράζει τα παράπονά του, κυρίως για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Θεωρεί πως τα προβλήματα της Ευρωζώνης προκαλούνται από το γεγονός ότι οι νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές είναι πολύ άτολμες. Οι προσπάθειες που καταβάλλονται για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα είναι ανεπαρκείς.

Μεγαλοποιεί ορισμένες διαφορές που, όμως, στην ουσία είναι τόσο ευρείες. Μπορεί οι Ευρωπαίοι να συζητούν πολύ για την ανάγκη εφαρμογής μέτρων λιτότητας, όπως οι Αμερικανοί, αλλά οι οικονομίες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού παρουσίασαν μεγάλα ελλείμματα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μειώθηκαν τα ελλείμματα, αν και στην Ευρωζώνη αυτό επιτεύχθηκε σε βραδύτερους ρυθμούς. Ανάλογες ήταν οι προσεγγίσεις, επίσης, ως προς την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής. Στην αρχή πιο επιθετικοί ήταν οι Αμερικανοί αλλά σήμερα οι διαφορές είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Ο κ. Μπερνάνκι είναι πιο εύστοχος όταν επισημαίνει ότι οι τράπεζες της Ευρωζώνης έχασαν πολύτιμο χρόνο λόγω των ανεπαρκών κεφαλαίων που διέθεταν και της έλλειψης επαρκούς στήριξης. Η διαδικασία αυτή ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρα. Ωστόσο, σε αυτή τη φάση τα δεδομένα έχουν ανατραπεί προς το καλύτερο.

Η ανάλυση του κ. Μπερνάνκι δεν θίγει τη βασική αιτία της βραδείας ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Και αυτή είναι η βαθιά ριζωμένη ασυμμετρία της αγοράς εργασίας των κρατών-μελών. Στη διάρκεια αλλά και μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, οι εργοδότες στην Ευρώπη προχώρησαν σε περικοπές προσωπικού διότι θεώρησαν ότι ήταν επιβεβλημένο. Το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη, κατά συνέπεια, αυξάνονταν σταθερά από 7,2% το 2008 στο 12,1% τον Απρίλιο του 2013. Οσο, ωστόσο, υποχωρούσε η κρίση, εξαιρουμένης της Ελλάδας, οι εργοδότες δεν άρχισαν να δημιουργούν θέσεις εργασίας, αποθαρρυμένοι από παρεμβατικούς κανόνες, την υψηλή φορολογία στην εργασία και από προνόμια με υψηλό κόστος. Το ποσοστό ανεργίας έχει υποχωρήσει μεν, αλλά βρίσκεται στο υψηλό επίπεδο του 11,1%.

Αναμφισβήτητα, η Ευρωζώνη μπορεί να επιτύχει μόνον εάν οι κυβερνήσεις αποφασίσουν να επιδοτήσουν η μια την οικονομία της άλλης και να επιτρέψουν σε ορισμένες περιπτώσεις να κηρύξουν χρεοκοπία κάποιες από τις χώρες-μέλη. Αν και τίποτα απ’ όλα αυτά δεν είναι επιτρεπτό θεωρητικά, τα πράγματα διαφέρουν στην πραγματικότητα. Κρατικά κεφάλαια μετακινούνται από τη μια χώρα-μέλος στην άλλη είτε μέσα από κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Ενωσης είτε μέσα από έμμεσες επιδοτήσεις και καταβολές. Σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα μιας χώρας-μέλους να κηρύξει χρεοκοπία, η πραγματική αξία του ελληνικού χρέους έχει ήδη μειωθεί σημαντικά με την προσφορά πιο γενναιόδωρων όρων αποπληρωμής. Πάντως, ακόμη και εάν οι οικονομίες της Ευρωζώνης συναντούν εμπόδια για τη δημιουργία θέσεων εργασίας ή για την προώθηση καινοτομιών, το ευρώ δεν θα επιβιώσει μόνον, αλλά θα εδραιωθεί ως ένα πετυχημένο νόμισμα.

Aυτό που χρειάζεται είναι μια Ευρώπη επαρκώς ενωμένη από πολιτική και πολιτισμική άποψη ώστε να στηρίξει μια πειστική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική. Ο κ. Μπερνάνκι μπορεί να έχει δίκιο όταν ισχυρίζεται πως η αποτυχία του ευρώ έχει κοστίσει την ανάπτυξη των χωρών-μελών. Αλλά αυτές οι απώλειες είναι ένα μικρό τίμημα για το μεγάλο οικονομικό και πολιτιστικό όφελος που μπορεί να επιτύχει ένα διακρατικό νόμισμα. Οι όποιες διαμάχες για τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική μπορούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία και σε δράση ώστε να συμβάλουν στη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης.

www.kathimerini.gr