X.A.A.ΚΛΕΙΣΤΟ


ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΕΝΝΕΑ ΜΗΝΕΣ ...

«Δ​​​​εν επιβιώνει ούτε ο πιο δυνατός ούτε ο πιο έξυπνος· επιβιώνει ο πιο προσαρμοστικός». Αυτή η φράση του Δαρβίνου περιγράφει το εγχείρημα που πρέπει να φέρει εις πέρας ο Αλέξης Τσίπρας. Ως εδώ ήταν ο χαβαλές των καταλήψεων και τα «γιούργια»· τώρα, όλη η εξυπνάδα και όλη η δύναμη του πρωθυπουργού πρέπει να συγκεντρωθούν στην προσπάθεια της προσαρμογής του ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα του τρίτου Μνημονίου. Στα λόγια ακούγεται απλό, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για προσπάθεια τιτάνια και πολυσχιδή, με αμφίβολο αποτέλεσμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, τηρουμένων των αναλογιών, ήταν μέχρι τώρα ένα πολιτικό φαινόμενο ανάλογο του ΕΑΜ σε αρκετά σημεία του. Η εκδοχή του εθνολαϊκισμού του, που απευθύνεται εξίσου σε δεξιούς και αριστερούς, είναι καθαρά εαμικής προέλευσης και αυτό μπορεί να το διαπιστώσει ο καθένας, αν κάνει τον κόπο να διαβάσει το φυλλάδιο «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ» του Δ. Γληνού. Οπως το ΕΑΜ για να εξαπλωθεί εκμεταλλεύθηκε το κενό εξουσίας που δημιούργησε η Κατοχή, παρομοίως και ο ΣΥΡΙΖΑ γιγαντώθηκε εκμεταλλευόμενος το πολιτικό κενό που προκάλεσε η αδυναμία του παλαιού δικομματικού συστήματος να εξηγήσει στον κόσμο την οικονομική κρίση, δηλαδή να αναλάβει τις ευθύνες του. Οπως και το ΕΑΜ ήταν ο ευρύτερος φορέας μέσω του οποίου το ΚΚΕ απέβλεπε στην κατάληψη της εξουσίας με πρόσχημα την απελευθέρωση, έτσι και το συνονθύλευμα του ΣΥΡΙΖΑ είχε στον πυρήνα του μια ομάδα νεομπολσεβίκων, οι οποίοι έβλεπαν (και εξακολουθούν να βλέπουν) την κυβέρνηση ως ευκαιρία για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό κοινωνίας και οικονομίας.

Ευτυχώς, οι ανησυχητικές ομοιότητες παύουν εδώ και, προχωρώντας παρακάτω, η επανάληψη της Ιστορίας μοιάζει όλο και περισσότερο με φάρσα. Η οικονομική κρίση δεν είναι παγκόσμιος πόλεμος ούτε η απότομη μείωση του εισοδήματός μας συνιστά ανθρωπιστική κρίση, όσο και να το θέλει η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ. Ο δε Λαφαζάνης και οι προγάστορες «μπουκαδόροι» της Αριστερής Πλατφόρμας του δεν είναι παρά καρικατούρες του Ζαχαριάδη, που έχουν σφυρηλατήσει το αγωνιστικό τους φρόνημα στα καφενεία ρουφώντας φραπέδες. Το εαμικό εγχείρημα δεν επαναλαμβάνεται στον σημερινό ανεπτυγμένο κόσμο, μικρό τμήμα του οποίου είναι και η Ελλάδα, παρά τις βαλκανικές και άλλες ιδιαιτερότητές της. Το πλέγμα των υπερεθνικών θεσμών συνεργασίας μεταξύ των κρατών, ακόμη και σταδιακής συγχώνευσης ορισμένων κρατικών λειτουργιών, που αναπτύχθηκε μετά τον καταστροφικότερο πόλεμο που γνώρισε η Ευρώπη στην Ιστορία της, εξουδετερώνει σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα πραγματοποίησης εγχειρημάτων παρόμοιων με αυτό που είχαν συγκεχυμένα στον νου τους οι κομμουνιστές του ΣΥΡΙΖΑ.

Το μεγαλύτερο εμπόδιο, βέβαια, για τις επιδιώξεις τους ήταν από την αρχή το ευρώ. Ομως το σχέδιο που είχαν για τον σοσιαλισμό δεν ήταν ακριβώς σχέδιο: αντανακλούσε την ημιμάθεια και την ελαφρότητα των ανθρώπων που το επεργάζονταν. Εντούτοις, τον στόχο της εξόδου από το ευρώ παραλίγο να τον καταφέρουν, χάρη στο αλλόκοτο, παρδαλό πλάσμα που μέχρι πρότινος παρίστανε τον υπουργό Οικονομικών. Αυτός όμως είναι επαγγελματίας και είχε τη δική του ατζέντα· δεν τον ενδιέφερε να χτίσει τον σοσιαλισμό, αλλά να χρησιμοποιήσει τη χώρα προκειμένου να πετύχει ένα δεινό πλήγμα κατά του ευρώ, ώστε μετά να εξαργυρώνει τη φήμη του στο κύκλωμα των διαλέξεων. Φθάσαμε πολύ κοντά, εντούτοις, διότι οι επιδιώξεις των κομμουνιστών του ΣΥΡΙΖΑ και του παρδαλού τσαρλατάνου με το ξυρισμένο κρανίο συνέκλιναν επικίνδυνα κάποια στιγμή με το δημοψήφισμα τύπου Λουκασένκο.

Ας μη γελιόμαστε, από όλο αυτό μας έσωσε ο Τσίπρας, τρομάζοντας με όλα αυτά που οι άλλοι είτε δεν είχαν σκεφθεί είτε δεν τους ένοιαζαν: το τεράστιο κόστος της εξόδου και τις ανυπολόγιστες συνέπειες της μετάβασης στη δραχμή. Δεν τόλμησε τη ρήξη, όχι επειδή ξαφνικά εγκατέλειψε τις ιδεολογικές θέσεις του, αλλά επειδή αντελήφθη ότι, στο τέλος της περιπέτειας, θα μπορούσε να περιλαμβάνεται και ο ίδιος στις καταμετρημένες απώλειες. Εφόσον, λοιπόν, το βασικό κίνητρο του Τσίπρα είναι να διατηρήσει την εξουσία, είναι υποχρεωμένος να προσαρμοσθεί.

Αν θα τα καταφέρει, είναι κάτι το οποίο θα κριθεί όχι τόσο από τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, αλλά από το ξεκαθάρισμα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Αυτή την ώρα, στην ίδια Κ.Ο. συνυπάρχουν εκείνοι οι οποίοι στηρίζουν την αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης και οι άλλοι που απέχουν ή καταψηφίζουν. Οι πρώτοι πληρώνουν το κόστος της προσαρμογής, ενώ οι δεύτεροι είναι οι «μάγκες» που δεν βρέχουν τα πόδια τους. Η συνύπαρξη αυτή είναι αδύνατο να λειτουργήσει αρμονικά: το έχουμε δει σε όσα κόμματα υπέστησαν την ίδια κατάσταση στο παρελθόν.

Ομως, οι περίπου 40 βουλευτές της Πλατφόρμας (αλήθεια, τι γελοίο όνομα για πολιτική κίνηση...) δεν έχουν την πρόθεση να φύγουν. Ο πρώτος λόγος είναι ότι, όσο μένουν στην ίδια Κ.Ο., θα έλκουν προς την πλευρά τους και τους άλλους. Αφού οι διαφωνούντες εξακολουθούν να διαφωνούν και παρ’ όλα αυτά να μην υφίστανται καμία συνέπεια από το κόμμα, γιατί να μην πάω κι εγώ μαζί τους; Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο θα σκέπτονται όλο και περισσότεροι στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ όσο θα παρατείνεται η αφύσικη συνύπαρξη. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι μόνοι τους, χωρίς την κάλυψη ενός ευρύτερου σχήματος, οι νεοκομμουνιστές του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν ελπίδα αξιοπρεπούς επιβίωσης. Οι σαράντα βουλευτές σήμερα είναι πολύ περισσότεροι από όσους θα μπορούσαν να εκλέξουν αν η τάση τους μετείχε αυτόνομα στις εκλογές. Επομένως, αυτοί δεν πρόκειται να φύγουν· πρέπει ο Τσίπρας, με κάποιον τρόπο, να τους διώξει. Πώς γίνεται αυτό; Αλλο τρόπο εκτός από τις εκλογές, τουλάχιστον εγώ δεν μπορώ να σκεφτώ. Ο Τσίπρας άλλαξε κατεύθυνση μία φορά, να αλλάξει και δεύτερη είναι μάλλον απίθανο, αν έχει συναίσθηση του κινδύνου. Συνεπώς, αν έχουμε εκλογές τον Σεπτέμβριο, τότε η τετραετία αυτού του ΣΥΡΙΖΑ, όπως τον γνωρίσαμε ώς τώρα, θα έχει διαρκέσει εννέα μήνες...


Στέφανος Κασιμάτης    www.kathimerini.gr