X.A.A.ΚΛΕΙΣΤΟ

Η ΧΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΤΗΣ 
του
Τάσου Τέλλογλου


«Μα είναι δυνατόν να καταρρέει μια διαπραγμάτευση επειδή δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε στην τιμή του γάλακτος;» αναρωτιόταν ο καλός συνάδελφος πριν από 14 μήνες, στην τελευταία πετυχημένη αξιολόγηση της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά. Ναι είναι.

Και να γιατί: η άμυνα απέναντι σε συγκεκριμένα μέτρα ανοίγματος αγορών και επαγγελμάτων συνιστά την αντιπαράθεση δύο φιλοσοφιών για την εσωτερική υποτίμηση. Η πρώτη θέλει να «υποτιμηθούν» μόνο οι αμοιβές της εξαρτημένης εργασίας, η άλλη όλες οι αμοιβές και οι τιμές ώστε να εξασφαλισθεί η νομιμοποίηση του προγράμματος εσωτερικής υποτίμησης, να γίνει η χώρα συνολικά φθηνότερη. Τι συμβαίνει όμως πολιτικά όταν η πλειοψηφία των εργαζόμενων της χώρας απασχολείται σε κλειστούς «κλάδους», όπως συνέβαινε στην Ελλάδα το 2010;

Σε κλάδους δηλαδή που οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών ορίζονται με ΦΕΚ ή με εναρμονισμένες πρακτικές; Δεν υπάρχουν αυτά στη χώρα; Και όμως, αν προσπαθήσετε να κάνετε μια έξωση για ακίνητο που βρίσκεται στην περιφέρεια του ειρηνοδικείου ενός νησιού θα δώσετε ίσως μερικές εκατοντάδες ευρώ στον δικηγόρο που θα το αναλάβει και 1.200 ευρώ σε έναν από τους 2-3 δικαστικούς επιμελητές του νησιού. Γιατί; Μα «επειδή το γράφει το ΦΕΚ» (λόγια του επιμελητή). Έτσι όμως δυσκολεύεται η «διαρκής κίνηση» που είναι η πεμπτουσία της λειτουργίας της οικονομίας και ακριβαίνει μια απλή διοικητική υλοποίηση μιας δικαστικής απόφασης. Συνεπώς θα χρειασθούν αλλαγές που να στοχεύουν σε ανοίγματα συγκεκριμένων επαγγελμάτων και αγορών. Έτσι όμως θα θιγούν οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες με πρόσβαση στη Βουλή και τα κόμματα.

Από την άλλη, θα χρειασθεί εκτός από φόρους να περικοπούν και δαπάνες. Από τους 600.000 υπαλλήλους του ελληνικού κράτους, οι 370.000 υπηρετούν στον στρατό, την αστυνομία και τα σχολεία .Εκεί χρειάζονται επεμβάσεις με βάση τις ανάγκες κάθε μονάδας –όχι οριζόντια. Από το 2011 εκκρεμούν σχέδια συγχώνευσης στρατοπέδων, νοσοκομείων, σχολείων. Η υλοποίηση τους συνεπάγεται εξοικονόμηση μέχρι και 1.5 δισ. ευρώ.

Το κράτος μας είναι ακόμα πολύ μεγάλο για το ΑΕΠ που παράγουμε. Δεν χρειάζεται να το πουν οι δανειστές αυτό. Οι περισσότερες υπηρεσίες είναι «αποθήκες ανθρώπων» με ένα μικρό μέρος υπαλλήλων να τα δίνουν όλα για τη φανέλα. Το κράτος πρέπει να ξαναστηθεί. Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να «σβήσει»το παλιό.


Τέλος, η αγορά εργασίας. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν δέχεται αλλαγές που θα ενθαρρύνουν την ενίσχυση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Όμως το μεγαλύτερο πλήγμα στην αδήλωτη εργασία το κατάφερε ένας «δεξιός», ο Γιάννης Βρούτσης με το πρόστιμο των 10.500 ευρώ για τους αδήλωτους εργαζόμενους και τη μηχανοργάνωση των υπηρεσιών του υπουργείου Εργασίας. Η αγορά εργασίας πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στον εργαζόμενο να αλλάζει γρήγορα και εύκολα εργοδότη, όχι να αγκιστρώνεται σε έναν εργοδότη που είναι προ πολλού «νεκρός». Πρέπει να δημιουργεί την ανάγκη για ατομική αξιολόγηση με βάση την απόδοση –που δεν θέλουν οι εργοδότες γιατί είναι δαπανηρή και επιβάλλει συγκρούσεις μέσα στην επιχείρηση –και όχι  να προκαλεί αυτόματες αυξήσεις λόγω τριετιών που μεταφέρει την επετηρίδα στον ιδιωτικό τομέα. Η μεγαλύτερη τιμωρία για τον εργοδότη είναι να μπορείς να του «φύγεις» για κάποιον ανταγωνιστή που σου προσφέρει καλύτερες συνθήκες. Δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η κυβέρνηση μπορεί να το αντιληφθεί. Λίγα μέλη της έχουν παρόμοιες εμπειρίες στην επαγγελματική τους ζωή. Αλλά η χώρα χρειάζεται παρόμοιους μηχανισμούς που θα κάνουν τις αγορές της πιο παραγωγικές και τους ανθρώπους της πιο εφευρετικούς και άρα πιο ευτυχισμένους.