X.A.A.ΚΛΕΙΣΤΟ

ΜΑΥΡΟ-ΚΟΚΚΙΝΟ,ΤΟ ΖΕΡΟ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΠΑΝΤΑ..


ην ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο τα πρώτα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, έχουν γίνει γνωστά. Το ΟΧΙ προηγείται με μεγάλη διαφορά και όλες οι εκτιμήσεις δείχνουν την απόλυτη επικράτηση του με ποσοστό γύρω στο 60%.
Η ανάλυση αυτού του αποτελέσματος θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Όμως, χωρίς τα οριστικά αποτελέσματα, θα ήταν πρόωρη και μη πλήρης. Μέχρι να είναι διαθέσιμα, υπάρχουν ορισμένα γεγονότα που θα συμβούν τις επόμενες μέρες, εβδομάδες και μήνες. Αυτά τα γεγονότα θα συνέβαιναν ούτως ή άλλως. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Ας τα δούμε:
Α. Οι τράπεζες δεν θα ανοίξουν την ερχόμενη Τρίτη. Ούτε κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον. Άσχετα από την απόφαση του επόμενου Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Κ.Τ. για περαιτέρω παροχή E.L.A. ή όχι. Η τραπεζική λειτουργία στηρίζεται σε αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε "τραπεζική πίστη". Δηλαδή την εμπιστοσύνη των πιστωτών (οι καταθέσεις είναι δάνεια που δίνουν οι καταθέτες στην τράπεζα, ας μην το ξεχνάμε) και των πελατών των τραπεζών. Αυτή η εμπιστοσύνη έχει κλονιστεί βάναυσα και απόλυτα με την επιβολή της τραπεζικής αργίας και των περιορισμών στην διακίνηση κεφαλαίων. Μπορεί να επανέλθει (μερικά τουλάχιστον) μόνο με την υπογραφή και έγκριση συμφωνίας. Από όλα τα μέρη. Καθώς όμως η συμφωνία, εάν και εφόσον είναι επιτεύξιμη, θα απαιτήσει πολύ χρόνο, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να ανοίξουν οι τράπεζες άμεσα. Μόνο κάποιος παράφρων ή με πλήρη απόλυτη άγνοια κινδύνου, θα έκανε απόπειρα ανοίγματος τους πριν υπάρξει εδραιωμένη σταθερότητα στο πολιτικό σκηνικό, στην οικονομία και στην χώρα γενικότερα. Όσο αυτά δεν είναι απτή πραγματικότητα, οι τράπεζες δεν (και δεν θεωρώ ότι) θα ανοίξουν.
Β. Τα capital controls θα παραμείνουν σε ισχύ για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανεξαρτήτως όποιων άλλων εξελίξεων. Εκτός αν θεωρήσει κάποιος πως θα υπάρξει νέο εθνικό νόμισμα. Τότε όμως, το αν θα υπάρχουν, λίγη σημασία θα έχει. Θα έχουν δημιουργηθεί πολύ πιο σοβαρά προβλήματα που θα χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.
Ο λόγος της μακρόχρονης ισχύος τους είναι η εξαιρετικά πολύ μεγάλη έλλειψη ρευστότητας τόσο από το τραπεζικό σύστημα, όσο και από την οικονομία γενικότερα. Τα ποσά που απαιτούνται για την αποκατάσταση ενός στοιχειωδώς ανεκτού επιπέδου ρευστότητας, απλά δεν υπάρχουν. Και οι ελληνικές τράπεζες δεν διαθέτουν τα απαραίτητα ενέχυρα για να μπορέσουν να τα δανειστούν από το Ευρωσύστημα. Άσχετα από την πρόθεση του Governing Council να τα παραχωρήσει ή όχι.
Γ. Η ελληνική οικονομία θα αντιμετωπίσει τα χειρότερα χρόνια της, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η τεράστια επιδείνωση που είχε συντελεστεί τους τελευταίους μήνες αυξήθηκε, με γεωμετρικό βαθμό, την τελευταία εβδομάδα. Ο ρυθμός αύξησης θα συνεχιστεί μέχρι την πραγματική εισροή κεφαλαίων και την εξασφάλιση πραγματικής σταθερότητας. Δυστυχώς αυτά μπορούν να συμβούν μόνο με την επίτευξη συμφωνίας και την πλήρη και σωστή εφαρμογή της. Καθώς όμως αυτό θα απαιτήσει χρόνο και τα πρώτα μέτρα θα είναι, αναγκαστικά, εισπρακτικά και "υφεσιακά", ο χρόνος που θα απαιτηθεί θα είναι πάρα πολύς. Στο διάστημα αυτό η ζημιά στην οικονομία θα μεγαλώνει συνεχώς. Όταν θα υπάρχουν τα πλήρη στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για τον Ιούνιο, θα μπορέσουμε να πούμε περισσότερα, με αριθμούς και δεδομένα. Σε κάθε περίπτωση, η ύφεση για το 2015 αναμένεται να είναι μεγαλύτερη του 3% και του 2016 από το 2%.
Ο πρωθυπουργός με την απόφασή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος την προηγούμενη Παρασκευή, επέλεξε να παίξει την τύχη της χώρας σε μια "μπιλιά" της ρουλέτας. Η απορία που έχω είναι η εξής: Τον είχε άραγε ενημερώσει κανείς πως όσο τυχερός, όσο ικανός και όσο "διαβασμένος" και αν είναι ο παίκτης, το καζίνο είναι πάντα αυτό που κερδίζει;
Πέτρος Λάζος

petros.lazos@capital.gr