ΚΥΡΙΑΚΗ

με ελεύθερη γνώμη


ΤΟ ΦΘΗΝΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΦΕΡΝΕΙ ΤΑ ΑΝΩ -ΚΑΤΩ
ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ..


Το φθηνό πετρέλαιο φέρνει τα πάνω - κάτω στη διεθνή οικονομία  
Του Χάρη Σαββίδη
hsav@pegasus.gr
Τι κοινό έχουν ο Πούτιν, η ισοτιμία του δολαρίου με το ρούβλι και η τιμή του πετρελαίου; Και τα τρία το 2015 θα φτάσουν το 63, είναι η απάντηση σύμφωνα με ένα από τα ανέκδοτα που κυκλοφορούν αυτές τις μέρες στη Μόσχα. Η τιμή του πετρελαίου μπρεντ ήδη έχει υποχωρήσει στα 63 δολ./βαρέλι, προκαλώντας σημαντικό πλήγμα στη ρωσική οικονομία, σε μια περίοδο που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των δυτικών κυρώσεων. Ως αποτέλεσμα, το δολάριο ξεπέρασε τα 55 ρούβλια και δεν φαίνεται καθόλου απίθανο η ισοτιμία να βρεθεί στα 63 ρούβλια εντός του 2015.

Η Ρωσία είναι από τους μεγάλους «χαμένους» της υποχώρησης της τιμής του πετρελαίου. Προφανώς οι χώρες πετρελαιοπαραγωγoί είναι εκείνες που πλήττονται, ενώ οι εισαγωγείς πετρελαίου ωφελούνται. Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται η Βενεζουέλα και το Ιράν, δύο οικονομίες που βασίζονται στα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου. Το ίδιο ισχύει και για τα αραβικά κράτη, όμως το μέγεθος και η δομή των οικονομιών διαφέρουν. Εάν οι σημερινές χαμηλές τιμές διατηρηθούν μέχρι το καλοκαίρι η Σαουδική Αραβία εκτιμάται ότι θα χάσει έσοδα άνω των 100 δισ. ευρώ.Από τα υπερκέρδη των προηγούμενων ετών, όμως, έχουν συσσωρευτεί συναλλαγματικά αποθέματα που προσεγγίζουν τα 600 δισ. ευρώ και αρκούν να χρηματοδοτήσουν πλήρως τον προϋπολογισμό τουλάχιστον για τρία χρόνια.




.Η άνεση αυτή επιτρέπει στην κυβέρνηση του Ριάντ να αποφύγει το λάθος της δεκαετίας του '80, όταν για να στηρίξει την τιμή (υποχωρούσε εξαιτίας της ανακάλυψης των κοιτασμάτων στη Βόρεια Θάλασσα και της ασθενούς ανάπτυξης διεθνώς) μείωσε την ημερήσια παραγωγή από 10 εκατ. βαρέλια σε λιγότερα από 2,5 εκατ. βαρέλια. Οι τιμές όμως συνέχισαν να υποχωρούν και τελικά η Σαουδική Αραβία αναγκάστηκε να αυξήσει ξανά την παραγωγή, έχοντας στο μεταξύ χάσει σημαντικό μερίδιο αγοράς. Αυτή τη φορά η Σαουδική Αραβία αρνείται πεισματικά να μειώσει την παραγωγή της, τροφοδοτώντας τις πτωτικές πιέσεις στην τιμή, αλλά ελπίζοντας να επωφεληθεί μακροχρόνια από τη διατήρηση του μεριδίου αγοράς και την ακύρωση επενδυτικών σχεδίων σε άλλες χώρες για νέες γεωτρήσεις.
Μεταφορά πλούτου
Εκτιμάται ότι μια υποχώρηση της τιμής κατά 40 δολ./βαρέλι συνεπάγεται μεταφορά πλούτου 1,4 τρισ. δολ. (1,13 τρισ. ευρώ) από τους παραγωγούς στους καταναλωτές πετρελαίου. Κάθε 10 δολ. υποχώρησης της τιμής εξοικονομεί ετησίως στους καταναλωτές των αναπτυγμένων οικονομιών περί τα 50 δισ. δολ. (40 δισ. ευρώ), οπότε η υποχώρηση της τιμής κατά 45 δολ. το τελευταίο εξάμηνο θα μπορούσε να αποφέρει 225 δισ. δολ. (180 δισ. ευρώ) -περίπου όσο το ελληνικό ΑΕΠ.
Μεγάλος ωφελημένος είναι η Κίνα, που εκμεταλλεύεται την υποχώρηση της τιμής για να συγκεντρώσει αποθέματα, ενώ κάθε δολάριο που υποχωρεί η τιμή περιορίζει κατά 2,1 δισ. δολ. το ετήσιο κόστος εισαγωγής καυσίμων. Μεγαλύτερος καταναλωτής πετρελαίου παγκοσμίως παραμένουν οι ΗΠΑ αλλά πλέον είναι και ο μεγαλύτερος παραγωγός, οπότε η θετική επίπτωση δεν αναμένεται εξίσου σημαντική εκείνης που θα ήταν στο παρελθόν. Υπάρχει, μάλιστα, έντονη ανησυχία τελευταία ότι η πτώση της τιμής θα περιορίσει δραματικά την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής, που στηρίζεται στην εκμετάλλευση αποθεμάτων σε σχιστολιθικά πετρώματα (fracking). Πέραν της τεχνολογικής εξέλιξης, η συγκεκριμένη τεχνική εξόρυξης αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια επειδή οι τιμές του πετρελαίου ήταν υψηλές και την καθιστούσαν οικονομικά συμφέρουσα.
Στην Ευρώπη, αντίθετα, η εικόνα είναι πιο καθαρή, καθώς οι περισσότερες οικονομίες εισάγουν πετρέλαιο. Μεγάλο είναι το όφελος ειδικά για όσες έχουν αναπτυγμένη βιομηχανία σε κλάδους ενεργοβόρους, όπως για παράδειγμα η αυτοκινητοβιομηχανία. Για μία ακόμα φορά, δηλαδή, μεταξύ των ωφελημένων είναι η γερμανική οικονομία. Αυτή τη φορά, όμως, ωφελούνται και κάποιες από τις φτωχότερες οικονομίες, όπως η ινδική. Το κράτος επιδοτεί την τιμή της βενζίνης (όπως και σε άλλα ασιατικά κράτη ή στη Βραζιλία) οπότε η υποχώρηση της διεθνούς τιμής περιορίζει το κόστος για τον προϋπολογισμό.
Για τις οικονομίες η υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου συνεπάγεται αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών για άλλες δαπάνες. Αναμένεται, έτσι, να τονωθεί η ζήτηση για άλλα αγαθά, γεγονός που θα μπορούσε να βοηθήσει τις οικονομίες να ξεκολλήσουν από την ύφεση και τη στασιμότητα που έχει προκαλέσει η παγκόσμια κρίση. Η απειλή του αποπληθωρισμού θεωρητικά ενισχύεται από την υποχώρηση της τιμής. Στον βαθμό, όμως, που θα υπάρξει ενίσχυση της ζήτησης, το συνολικό αποτέλεσμα μπορεί να αποδειχθεί ευνοϊκό.

www.imerisia.gr