ΣΆΒΒΑΤΟ..
με μουσική


ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ  ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ: ΚΑΝΤΗΛΙΑ ...


Η συμφωνία δεν είναι συμφωνία. Οχι μόνο επειδή ο Αρχιεπίσκοπος, υπαναχωρώντας από το ευχέλαιο της Τρίτης στο Μαξίμου, έσπευσε χθες να την παρουσιάσει ως χλωμό προσύμφωνο. Οχι μόνο γιατί η πλευρά που εκπροσωπεί ο Ιερώνυμος είναι καταστατικά η πιο βραδυκίνητη και αλλεργική στις αλλαγές. Αλλά, κυρίως, επειδή το προσύμφωνο σε λίγες λέξεις κατάφερε να ανοίξει περισσότερα νομικά αινίγματα απ’ όσα σκόπευε να λύσει.

Γι’ αυτό και η αποκρυστάλλωση του προσυμφώνου σε νομοσχέδιο είναι πολύ πιο μακριά απ’ ό,τι άφησαν να φανεί οι συμβαλλόμενοι. Προτού κανείς αναρωτηθεί για τη λειτουργικότητα των συμβιβασμών, μπορεί να τους αξιολογήσει ως αυτό που είναι: ένα πολιτικό και οικονομικό ντιλ. Ενα ντιλ, που ήδη, χωρίς να έχει γίνει ακόμη νόμος, παράγει αποτελέσματα.

Τι έχει ήδη πάρει η Εκκλησία; Εχει αποσπάσει από την Πολιτεία την αναγνώριση μιας αναπόσβεστης οφειλής. Η αξίωση να μπει μια τιμή στην περιουσία, που η Εκκλησία λέει ότι απαλλοτριώθηκε χωρίς αποζημίωση, εγκαταλείπεται. Δεν χρειάζεται να μετρηθεί αν και πόση αγοραία αξία έχει – πόση είναι όντως εκμεταλλεύσιμη και πόση είναι Βιστωνίδα. Ακόμη κι αν το προσύμφωνο δεν ευδοκιμήσει, η υποχρέωση του κράτους να καταβάλλει τους μισθούς των κληρικών έχει ήδη αναγνωριστεί ως κυριολεκτικά αμύθητη.

Τι έχει πάρει η Πολιτεία; Ο πρωθυπουργός ήταν ακουσίως σαφής: Οι ιερείς, είπε, «δεν νοούνται» πια ως δημόσιοι υπάλληλοι. Θα μισθοδοτούνται από άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου –χωρίς τη διαφάνεια της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών– αλλά δεν πρέπει να τους νοούμε όπως τους νοούσαμε.

Το ισοζύγιο της συναλλαγής είναι σχεδόν ομολογημένο. Στο «ταμείο» του Τσίπρα μπήκαν μόνο συμβολισμοί προεκλογικής χρήσης. Μπήκε ο ισχυρισμός ότι προχωράει ένα ιστορικό αίτημα της Αριστεράς. Οτι τάχα εξαγοράζεται η ανοχή της Εκκλησίας για τη συνταγματική αλλαγή περί θρησκευτικής ουδετερότητας.

Ακόμη κι αν η συνταγματική αλλαγή ολοκληρωθεί, ακόμη δηλαδή κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την πλειοψηφία στην επόμενη Βουλή για να την επιβάλει, θα εξακολουθήσει να είναι μια διακηρυκτικού τύπου προσθήκη σε μια αναφορά –περί επικρατούσης θρησκείας– που ερμηνεύεται επίσης ως διακήρυξη. Από μόνο του, ένα τέτοιο εδάφιο συνιστά μάλλον συνταγματοποίηση ενός συνθήματος.


Η ταχυδακτυλουργία που επιχειρεί το Μαξίμου δεν θα ήταν, βέβαια, εφικτή χωρίς τη σύμπραξη του Αρχιεπισκόπου. Το προσύμφωνο δεν είναι τόσο προϊόν βελτίωσης στις σχέσεις Κράτους - Εκκλησίας, όσο καρπός της σχέσης Τσίπρα - Ιερωνύμου. Η σχέση φαίνεται αμοιβαία επωφελής. Είναι όμως αντικειμενικά ετεροβαρής. Ο φορέας του ισόβιου αξιώματος εκμεταλλεύεται τον αντισυμβαλλόμενό του, που λατρεύει μόνο την κυκλοθυμική θεά: την κάλπη. Ο ένας παίρνει το χρυσό καντήλι. Kαι ο άλλος λίγο προεκλογικό θυμίαμα.

Μιχάλης Τσιντσίνης  www.kathimerini.gr