ΚΥΡΙΑΚΗ

με ελεύθερη γνώμη


ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΟΥΝ
ΤΟ ΜΟΙΡΑΙΟ BOEING...


Η από αέρος έρευνα για τα συντρίμμια του Boeing των Μαλαισιανών Αερογραμμών που εκτελούσε την πτήση ΜΗ370 όταν εξαφανίστηκε από τα ραντάρ, ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα χωρίς επιτυχία. Το ίδιο, εξάλλου, συνέβη και με την πρώτη φάση της υποθαλάσσιας αναζήτησης που βασίστηκε σε ηχητικά σήματα, τα οποία κατά τους ειδικούς εξέπεμπαν τα μαύρα κουτιά. Είναι απορίας άξιο πώς είναι δυνατόν να ζούμε σε ένα κόσμο όπου τα πάντα, από το αυτοκίνητο μέχρι τη ζυγαριά στο λουτρό, είναι συνδεδεμένα στο Ιντερνετ, εκτός από τα αεροσκάφη τα οποία, όπως τόσο τραγικά αποδείχθηκε, δεν συνδέονται με τίποτα.

Οι εμπειρογνώμονες κατάφεραν να καταγράψουν την «τρελή» πορεία της πτήσης ΜΗ370 χρησιμοποιώντας έναν ανορθόδοξο τρόπο ανάλυσης των δεδομένων που έστειλε το σύστημα Αcars (Αircraft Communications Adressing and Reporting System). Πρόκειται για ένα σύστημα που ανακαλύφθηκε το 1970 και βασίζεται στο τέλεξ, τον μακρινό πρόγονο των σημερινών μηνυμάτων, που εκτοπίστηκε από την έλευση των φαξ. Αυτό το σύστημα, βέβαια, δεν σχεδιάστηκε για να εντοπίζει αεροσκάφη. Το «μαύρο κουτί» που βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας στην πραγματικότητα είναι ένα «στικάκι» μνήμης μέσα σε ένα εξαιρετικά δυνατό περίβλημα που διαθέτει και πομπούς ηχητικών σημάτων. Tώρα η έρευνα, λόγω της χαώδους κατάστασης που διαμορφώθηκε, μπήκε σε νέα φάση, η οποία, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες μέχρι και ένα χρόνο. Πάντως Αυστραλία, Μαλαισία και Κίνα, οι αμέσως ενδιαφερόμενοι, δεσμεύτηκαν να μην εγκαταλείψουν την προσπάθεια ανεύρεσης του χαμένου αεροσκάφους. Η νέα φάση θα περιλάβει αρχικώς την εκ νέου ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν τόσο οπτικά όσο και από τα σόναρ των σκαφών που ερεύνησαν την περιοχή, ενώ θα ζητηθεί και από ιδιώτες όπως η Boeing και η Rolls Royce να συνεισφέρουν οικονομικά στην πολυδάπανη προσπάθεια.

Ομως σήμερα, όταν όλα όσα μας περιβάλλουν είναι συνδεδεμένα με το Διαδίκτυο, γιατί η αεροπορική βιομηχανία αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τεχνολογία που είναι παλαιότερη από αυτή των φαξ για να εντοπίσει ένα «φλασάκι» χαμένο στον πυθμένα του ωκεανού;

Η αλήθεια είναι ότι η τεχνολογία της επικοινωνίας από το έδαφος έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία σαράντα χρόνια, αλλά η τεχνολογία επικοινωνίας από τον αέρα έχει παραμείνει κολλημένη στο 1970.

Το πρόβλημα όμως δεν ξεκινά από τα αεροσκάφη, αλλά από τους δορυφόρους που τα παρακολουθούν. Ο δορυφόρος Sentinel 1A, παραδείγματος χάρη, ζυγίζει δυόμισι τόνους και κοστίζει περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια. Στην πραγματικότητα, ο Sentinel μπορεί να αποθηκεύσει ποσότητα δεδομένων ίση με αυτή που μπορούν να αποθηκεύσουν επτά iPhones. Κι όμως, αυτό το πραγματικό απολίθωμα εκτοξεύθηκε σε τροχιά στις 3 Απριλίου.

Τεράστιοι και πανάκριβοι, αυτοί οι παμπάλαιοι δορυφόροι, με μικρή επεξεργαστική ισχύ, μπορεί να είναι ικανοποιητικοί για τις μεταδόσεις όπου ένας δορυφόρος στέλνει σήμα σε πολλούς δέκτες ταυτόχρονα, ανάμεσα στους οποίους και οι τηλεοράσεις μας, αλλά δεν είναι «αρκετά έξυπνοι» ώστε να αποτελούν μέρος του Ιντερνετ, όπου πολλά πράγματα (μεταξύ των οποίων και τα αεροσκάφη) στέλνουν πολλά σήματα σε ένα δορυφόρο. Γι’ αυτό τον λόγο οι περισσότεροι δορυφόροι μπορούν να αντανακλούν το τηλεοπτικό σήμα, να φωτογραφίζουν τη Γη και να στέλνουν σήματα που καθοδηγούν το GPS των αυτοκινήτων. Για τον ίδιο λόγο, όμως, τα αεροσκάφη δεν μπορούν να αποστέλλουν τα δεδομένα της πτήσης και της θέσης τους σε πραγματικό χρόνο.

Τα σήματα κινητών και ασύρματων δικτύων δεν μπορούν να φτάσουν στο έδαφος από το ύψος των τριάντα χιλιάδων ποδών, όπου πετάει το αεροπλάνο, και έτσι τα αεροσκάφη θα πρέπει να μπορούν να αποστείλουν τα δεδομένα τους στους δορυφόρους, οι οποίοι είναι σχεδιασμένοι να «μιλούν» σε περιστρεφόμενες κεραίες - πιάτα που δεν μπορούν να προσαρμοστούν, εκ των υστέρων, στα αεροσκάφη.

Θα δεχθούν τις αλλαγές οι αερομεταφορείς;

Η λύση του προβλήματος της μετάδοσης δεδομένων πτήσης στους δορυφόρους είναι μάλλον απλή. Χρειαζόμαστε καινούργια δορυφορική τεχνολογία, εξηγούν οι ειδικοί. Ηδη, μεγάλοι επενδυτές και οξύνοες επιστήμονες φέρνουν τη δορυφορική τεχνολογία στον 21ο αιώνα με ανακαλύψεις όπως τα «σμήνη» νανοδορυφόρων, καθένας από τους οποίους ζυγίζει ενάμισι κιλό, έχουν επίπεδες λεπτές κεραίες κατασκευασμένες από μεταϋλικά και χρησιμοποιούν τεχνολογία σχηματισμού δέσμης (για τη μετάδοση σήματος προς δεδομένη κατεύθυνση) που καθοδηγεί τα ραδιοσήματα με τη χρήση λογισμικού.

Στις 9 Ιανουαρίου μία νέα εταιρεία, η Planet Labs, έστειλε σε τροχιά ένα τέτοιο σμήνος 28 δορυφόρων. Η πρώτη εφαρμογή γι’ αυτή την τεχνολογία είναι η λήψη φωτογραφιών της Γης, αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιείται και για τη λήψη δεδομένων από αεροσκάφη στα οποία έχουν προσαρμοστεί οι νέες επίπεδες κεραίες από μεταϋλικά. Και, φυσικά, υπάρχουν και πολλές άλλες τεχνολογίες, οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν με άπειρους τρόπους. Η λήψη δεδομένων από τα αεροσκάφη σε πραγματικό χρόνο φαίνεται να είναι μία μάλλον εύκολη υπόθεση. Ομως πρέπει να σημειωθεί ότι η επανάσταση στους δορυφόρους δεν αφορά αποκλειστικά τα αεροσκάφη. Ο Ντέιβιντ Κόουαν, ο οποίος συμμετέχει στη Skybox Imaging, μία καταστευάστρια «μικροδορυφόρων» 110 κιλών, χαρακτηρίζει την όλη διαδικασία «πλανητική επίγνωση». Ο συνδυασμός δεδομένων από αισθητήρες στα δίκτυα δορυφόρων με πληροφορίες από τηλέφωνα, αυτοκίνητα και αεροσκάφη, θα μας παρέχει μία πραγματική αλλά διαρκώς ανανεούμενη εικόνα του κόσμου. Ο καθένας θα μπορεί να παρακολουθεί τα πάντα: από τις σοδειές που αναπτύσσονται μέχρι τους στρατούς που συγκεντρώνονται σε κάποια εμπόλεμη ζώνη της Γης έως την τήξη των πάγων στους πόλους. Και φυσικά τα αεροπλάνα δεν θα εξαφανίζονται.

Σε θέση άμυνας

Ωστόσο, οι μεγάλες εταιρείες αεροναυπηγικής ίσως να μη θελήσουν να υιοθετήσουν αυτή την καινοτόμο τεχνολογία. Το να δεις τους δορυφόρους ως κομπιούτερ συνδεδεμένους σε δίκτυα και τα αεροπλάνα ως κόμβους που επικοινωνούν με αυτά θέλει πάνω από όλα μία νέα νοοτροπία. Τα αεροσκάφη, οι κατασκευαστές τους και οι ρυθμιστικές αρχές προφανώς αυτό τον καιρό βρίσκονται σε θέση άμυνας, καθώς γίνονται αποδέκτες της παγκόσμιας κατακραυγής για την αδυναμία τους να γνωρίζουν πού βρίσκεται το αεροσκάφος της Malaysia Airlines όπως και το τι τελικά συνέβη σε αυτά. Κάποιοι, μάλιστα, πιστεύουν ότι ακόμα και να είχαμε κάποιες πληροφορίες δεν θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει πολλά πράγματα.


Η αλήθεια, όμως, είναι μία. Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι να μην ξαναπεράσουν την εφιαλτική αγωνία της άγνοιας οι οικογένειες 239 ανθρώπων, καθώς οι αρχές αναζητούν ένα αεροσκάφος που πετούσε επί ώρες μέχρις ότου ξέμεινε από καύσιμα και κατέπεσε στον ωκεανό.

www.kathimerini.gr