ΣΆΒΒΑΤΟ..
με μουσική


ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ "ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΣΤΕΣ"...


Επειδή γύρω από τις έννοιες είναι που παίζονται κάθε φορά οι αγώνες της αλήθειας στη δημόσια συζήτηση, οφείλουμε να κάνουμε μια σαφή διάκριση ανάμεσα στους "προοδευτικούς" και στον "προοδευτισμό", διότι επανέρχεται διαρκώς η λέξη, και γίνεται από όλες τις πλευρές αντικείμενο διεκδίκησης.

Ο πραγματικός προοδευτικός είναι με απλούς όρους εκείνος που τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης της χώρας (οικονομικής και κοινωνικής), της ενίσχυσης της δημοκρατίας της και της θέσης της στην ΕΕ, την ευρωζώνη και στον παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Και το επιδιώκει αυτό με ρεαλισμό και ΠΑΝΤΑ με συναίσθηση των περιορισμών και των ευκαιριών του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος (αυτού που έχει μπροστά του και όχι στις φαντασιώσεις του) και των διεθνών ισορροπιών, όχι εν κενώ και αφηρημένα. Σήμερα, ο ιδανικότερος εκφραστής της προόδου με αυτούς τους όρους είναι το Κέντρο, και άρα ό,τι αποκλίνει από αυτό, χάνει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό την "ένταση", για να το πούμε έτσι, της προοδευτικότητάς του.

Ο "προοδευτιστής" από την άλλη είναι μια στείρα αντίληψη περί προόδου, βασισμένη σε αφηρημένες αρχές και παλιότερα ακαδημαϊκά σχήματα, πολλά από τα οποία μάλιστα είτε έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις και τα έχει επαναπροσδιορίσει η Κρίση, είτε αδιαφορούν τελείως για το πολιτικό συγκείμενο, τις πολιτικές πραγματικότητες και τους πολιτικούς συσχετισμούς. Μιλούν δλδ για μεταρρυθμίσεις ωσάν αυτές να γίνουν με κάποιο μεταφυσικό τρόπο, και όχι από το υπάρχον πολιτικό σύστημα και με τους όρους που αυτό το σύστημα λειτουργεί στην πράξη, έχοντας ως βάση τις εξουσιαστικές επιδιώξεις των μερών του. Λες και οι όποιες μεταρρυθμίσεις, με άλλα λόγια, είναι ένα πρόγραμμα υπολογιστή εκτός πολιτικών επικαθορισμών. Αυτός ο τύπος του προοδευτιστή κλίνει προς τα Αριστερά, δεν δίνει προτεραιότητα στην οικονομία αλλά στις μετα-υλιστικές αξίες (ενίοτε είναι και αναλφάβητος οικονομικά), και αντλεί ιδιαίτερα στην Ελλάδα από μια παλιότερη μεταπολιτευτική παράδοση αριστερού μεταρρυθμισμού, έχοντας διαμορφώσει δικούς του κοινούς τόπους (πχ διαχωρισμός κράτους-εκκλησίας κ.ά.) σε μια άλλη προφανώς εποχή, με άλλες προτεραιότητες και επιταγές. Συχνότατα είναι αγαθές οι προθέσεις του αλλά είναι περιοριστικά ακαδημαϊκές και εντέλει απολίτικες και αφορούν το φαντασιακό και τις μικρές παρέες (συνήθως μιας ελίτ χωρίς οικονομικό πρόβλημα) που το τροφοδοτούν και το αναπαράγουν.


Αν ακόμη χειρότερα, κρυφός σκοπός του προοδευτιστή είναι η μετακίνησή του προς τα αριστερά για προσωπικούς ιδιοτελείς λόγους (υπάρχει πάντα κι αυτό προφανώς), τότε μιλάμε για "εργαλειακό προοδευτισμό" (βλ. Πρέσπες) όπου όλα αυτά γίνονται απλώς η πρόφαση ώστε να δικαιολογηθεί ένα παλιό αντιδεξιό σύνδρομο ή απλώς μια άρνηση σύμπλευσης με τον σύγχρονο κόσμο και τους καταναγκασμούς και τις αναγκαίες αναπροσαρμογές στις αξίες και το φαντασιακό που αυτός επιβάλει. Αυτός ο τελευταίος είναι και ένας "ψευδοπροοδευτισμός" καθώς στην ουσία δεν θέλει καμία αλλαγή και μεταρρύθμιση νέου τύπου αλλά έχει μείνει κολλημένος σε κάποιο ιδέωδες παρελθόν. Αλλιώς ο τύπος αυτός λέγεται και οπισθοδρομικός, και εντοπίζεται κατά κόρον σήμερα στην κυβερνώσα Αριστερά και στον αριστερισμό που συγκυβερνά με αυτήν.

Δηημήτρης Σωτηρόπουλος