ΣΑΒΒΑΤΟ..
με καφεδάκι


ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ ΤΟ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑ 
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΑ 1000$..


 Vanessa Caronnier*

 Σύμφωνα με διεθνείς εκτιμήσεις, η αφρικανική ήπειρος θα γνωρίσει μια αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 4.8% φέτος, και 5.45 το 2014.

} Προκειμένου να διατηρήσουν αυτούς τους ρυθμούς ανάπτυξης, πολλά αφρικανικά κράτη θα χρειαστεί να ξεπεράσουν πολυάριθμες προκλήσεις.




Ας πάψει η απαισιοδοξία. Η αφύπνιση της Αφρικής ξεκίνησε! «Το ΑΕΠ της Αφρικής, σε πραγματικές τιμές, διπλασιάστηκε μέσα σε δώδεκα χρόνια» δήλωσε στις 27 Μαΐου ο πρόεδρος της «αφρικανικής τράπεζας ανάπτυξης» (ΑfDB), Ντόναλντ Καμπερούκα (Donald Kaberuka), κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης των χρηματοπιστωτικών οργανισμών που έχουν αναλάβει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των αφρικανικών κρατών.

Όπως τόνισε ο αξιωματούχος από τη Ρουάντα, την αναπτυξιακή πορεία υπογραμμίζει ένα εντυπωσιακό συμβολικό στοιχείο: για πρώτη φορά στην ιστορία, το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Αφρική ξεπέρασε τα 1,000 δολάρια. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί κάτι τέτοιο όταν η Αφρική έβγαινε από τη χαοτική δεκαετία 1991-2001, μια περίοδο γεμάτη εμφυλίους πολέμους σε πολυάριθμες αφρικανικές χώρες. Αλλά η σύμπτωση μιας σειράς παραγόντων -με βασικότερη τη μερική διαγραφή του χρέους, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000- αλλά και την τόνωση της ζήτησης για πρώτες ύλες, που συμπαρέσυρε τις τιμές τους, επέτρεψε στην Αφρική να ανακάμψει.

Μείωσε όμως αυτή η ανάπτυξη την φτώχεια; Ο Ντόναλντ Καμπερούκα απαντάει θετικά και τονίζει πως «η ακραία φτώχεια μειώνεται ραγδαία». Τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν τα λεγόμενά του. Σύμφωνα με μια έκθεση της AfDB, στην Αφρική το προσδόκιμο επιβίωσης στη γέννηση έφτανε το 2010 τα 56 χρόνια, έναντι 52.7 το 1990. Η βρεφική θνησιμότητα μειώθηκε και το ποσοστό των παιδιών που φοιτούν στο σχολείο αυξήθηκε.

«Έχουν αυξηθεί οι δημόσιες δαπάνες στις υποδομές, την εκπαίδευση, τα νοσοκομεία», όπως εξηγεί ο Ζαν-Ζοζέφ Μπουαλό (Jean-Joseph Boillot), συντάκτης, μαζί με τον Στάνισλας Ντεμπρίνσκι (Stanislas Dembinski) του βιβλίου «Κιναφρική: η Κίνα, η Ινδία και η Αφρική θα πλάσουν τον αυριανό κόσμο». «Η αμφισβήτηση των δικτατοριών και η βελτίωση της διαφάνειας επέτρεψαν την καλύτερη αναδιανομή του εισοδήματος». Η καλύτερη διαχείριση των δημοσίων δαπανών οδήγησε σε βελτίωση της υγείας και της παιδείας, αλλά πολλά μένει να γίνουν.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μόνο και μόνο για να ανταποκριθεί στην δημογραφική της αύξηση, η ήπειρος θα χρειαστεί μια σταθερή ανάπτυξη της τάξης του 7% επί μια εικοσαετία προκειμένου. Προκειμένου δε να επωφεληθεί από την ανάπτυξη μια μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού, χρειάζεται «σαφής βελτίωση» των αστικών υποδομών κι εκείνων των μεταφορών, όπως ανέφεραν πολλοί ιθύνοντες στη γενική συνέλευση της AfDB που φιλοξενήθηκε στο Μαρακές του Μαρόκου από τις 27 ως τις 31 Μαΐου, με θέμα, ακριβώς τις «διαρθρωτικές αλλαγές» που χρειάζεται η Αφρική.

Μια από τις βασικότερες επιπτώσεις της ανάπτυξης είναι η αστικοποίηση. Οι κάτοικοι της υπαίθρου συρρέουν στις πόλεις, όπου η πρόσβαση στην απασχόληση και τις υπηρεσίες είναι πολύ καλύτερη. Αν και η Αφρική προς το παρόν εξακολουθεί να είναι μια από τις λιγότερο αστικοποιημένες περιοχές του κόσμου, ως το 2030, και στην Αφρική η πλειοψηφία θα ζει σε πόλεις. Προκειμένου να τιθασευτεί αυτή η εξέλιξη, χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις από σήμερα, αλλιώς οι άθλιες παραγκουπόλεις θα πολλαπλασιαστούν. Λείπουν επίσης οδικοί άξονες και σιδηροδρομικές γραμμές: γενικά οι υποδομές στον τομέα των μεταφορών πολύ απέχουν από το να μπορούν να χαρακτηριστούν τέλειες. «Πράγμα που εμποδίζει την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών», όπως υπογραμμίζει ο Ιβ Μπουντό (Yves Boudot), διευθυντής του αφρικανικού τομέα της «αφρικανικής υπηρεσίας ανάπτυξης» (AFD).

Η κακή ποιότητα του οδικού δικτύου ζημιώνει κυρίως την ομαλή διακίνηση της αγροτικής παραγωγής. Στην πορεία τους προς τα αστικά κέντρα, τα τρόφιμα καταστρέφονται και σαπίζουν. «Πρόκειται για απώλειες που πλήττουν ευθέως τον πλούτο της χώρας», επισημαίνει. Αλλά το ζήτημα είναι πώς θα ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα.

Αν και η οικονομική κατάσταση της Αφρικής βελτιώνεται, θα ήταν λάθος να την παραλληλίζαμε με εκείνη άλλων ανθηρών οικονομιών, όπως της Κίνας. «Μπορούμε να μιλάμε για αφύπνιση της Αφρικής, αλλά όχι ακόμα για βιώσιμη και διαρκή ανάπτυξη που θα επιτρέψει σε εκατομμύρια ανθρώπους να βγουν από την φτώχεια», υπογραμμίζει ο Ζαν-Ζοζέφ Μπουαλό. Κανείς σήμερα δεν μπορεί να εγγυηθεί αυτή τη μετάβαση, από την αφύπνιση στην μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα χρειάζονταν, μεταξύ άλλων μεταρρυθμίσεις υπέρ των επιχειρήσεων που συνεισφέρουν στην αναπτυξιακή διαδικασία, η βελτίωση των υποδομών στις μεταφορές, να εξασφαλίζεται στην Αφρική η προστιθέμενη αξία που μετατρέπει τις πρώτες ύλες σε βιομηχανικά προϊόντα και αγαθά, ώστε αυτά να μην εισάγονται... Η Αφρική έχει ακόμα πολύ δρόμο εμπρός της.
Η Vanessa Carronnier είναι δημοσιογράφος
www.ppol.gr